Akademik Veri Yönetim Sistemi
Usluer H. B. (Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2022 - 2024
Asya ve Avrupa kıtalalarını bağlayan, Akdeniz ve Karadeniz arasında köprü vazifesi gören Türk Boğazlarındaki gemi trafiği her geçen yıl önemini artırmaktadır. Özellikle enerji taşımacılığı sebebiyle çok fazla bir gemi trafik hacmi mevcuttur. Mayıs 2021 tarihi itibariyle, Marmara Bölgesinde yoğun, Türk Boğazlarında nispeten yağunluklu şekilde gözlemlenen müsilaj, daha önce nadir sıklıkla meydana gelen oluşumlardan olsa da, son tespitinde çok daha büyük ve etkili olması sebebiyle bölge turizmini, balıkçılığı ve deniz yolu taşımacılığını özellikle de Seyir Emniyetini olumsuz yönde etkilemektedir. Deniz Taşımacılığı ile ilgili yapılan istatistiksel verilere göre, ticari ve coğrafi önemi yüksek olan Türk Boğazlarından geçen gemi tonajı hızlı bir artış göstermektedir. Trafiğin artması sebebiyle meydana gelen ve gelebilecek olan kirlilik nedeniyle, tonaj ayırdetmeksizin tüm gemiler, yatlar ve balıkçı teknelerinin makine soğutma sistemleri olumsuz şekilde etkilenmektedir.2021 yılı itibariyle yapılan çalışmalar, bölgede çalışan gemilerin soğutma suyu filtrelerinin kısa sürede tıkandığı doğrulanmıştır.Böylece makine sistemlerindeki termal dönüşümü tamalayamadığından verim düşürerek gemi mekanik aksamlarında seyir esnasında problemlere sebebiyet vereceği gözlenmektedir. Gemide birçok filtre bulunmaktadır. Fakat basit bir tanımla, filtre tıkanıklığının, gemi soğutma suyu sistemi ve dolayısıyla başta gemi ana makinesi olmak üzere neredeyse diğer tüm etkin sistemlere etkileri olacaktır.Soğutulamayan sistemler ve makinele,r geminin manevra kabiliyetini kaybetmesine neden olacak,hatta dümen dinlememsine sebebiyet verecektir.Böylece seyir esnasında tüm bu riskler ise sonucunda çarpma, çatışma, karaya oturma, batma, yangın, patlama gibi büyük risklerin oluşmasına zsebep olacaktır.Özellikle Türk Boğazları kıyı kesiminde bulunan nüfusun fazlalığı, boğazların coğrafi özellikeri sebebiyle dar suyolları tanımda olması,deniz bilimlerine konu olan akıntılar vb.tüm unsurlarıyla düşünüldüğünde riskler artacak, müsilaj kaynaklı kaza olasılıkları ve risklerini artıracaktır. Müsilajın denizel çevreye, insanlara, deniz turizmine ve balıkçılığa doğrudan etkileri ile ilgili kapsamlı çalışmalar yapılmakta olsada, probleminin görülmeyen fakat büyük riskleri bulundurduğu anlaşılmıştır. Henüz tam etkisi belirlenememiş gemilerin soğutma suyu sistemleri üzerindeki etkisiyle, büyük kaza riskleri oluşturan müsilaj, bu yönüyle çalışılmamıştır. Bu nedenle proje kapsamında, müsilajın gemi makine sistemleri üzerindeki sosyoekonomik etkileri ve risk analizi değerlendirmesi konusu seçilmiştir. Bu prğje ile müsilajın öncelikle Türk Boğazlarına, sonrasında Marmara denizine etkisinden dolayı gemilere olan etkierinin belirlenmesi sağlanacaktır.
Anahtar Kelimeler: Türk Boğazları, Müsilaj,Hidrografi,Oşinografi,Deniz Taşımacılığı