Platon ile Aristoteles in retorik anlayışlarının karşılaştırılması

Creative Commons License

ALTINÖRS S. A.

EKEV AKADEMİ DERGİSİ, sa.49, ss.81-92, 2011 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2011
  • Dergi Adı: EKEV AKADEMİ DERGİSİ
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.81-92
  • Galatasaray Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Platon ile Aristoteles’in retorik anlayışlarını karşılaştırmaya çalıştığımız makalemizde,
öncelikle terim olarak retoriğin etimolojisini gözden geçirdik ve Cicero ile Barthes’ın
bazı tespitleri ışığında, retoriğe dair kavramsal bir çerçeve çizmeye çalıştık. Bunun ardından,
retoriğin doğuşunun ve Sofistler tarafından kullanılmasının tarihçesini gözden
geçirdik. Makalemizin Platon’a ayrılan alt başlığında, Sofistler’e ve belâgat sanatına yönelik
eleştirilerini inceledik. Platon’un bir yandan yaygın haliyle sofistik retoriği “bir göz
boyama sanatı” olarak mahkûm ederken diğer yandan, felsefenin hizmetine koşulacak
bir “iyi” retoriğin imkânına da işaret ettiğini saptadık. Bu imkânın, öğrencisi Aristoteles
tarafından dikkate alındığını ve retoriği, ona göre kesin bilimler dışında kalan konuları
mülâhaza etmenin yöntemi olan diyalektiğin kapsamında değerlendirdiğini gördük.
Anahtar Kelimeler: dil felsefesi, retorik, diyalektik, Platon, Aristoteles.