BM Şartı’nın 51. maddesi devletlerekarşı gerçekleştirilen silâhlı saldırılara karşımeşru müdafaa hakkının doğacağını hükmebağlamakta ancak hakkın doğmasınasebebiyet verecek saldırıların faillerininkimler olması gerektiği sorusuna yanıtvermemektedir. 21. yüzyıla kadar yalnızcadevletlere atfedilebilen silâhlı saldırılara karşımeşru müdafaa hakkını düzenlediği şeklindeyorumlanan 51. maddenin, özellikle 11 Eylülsaldırılarının ardından, sınır aşan teröristfaaliyetler ile mücadele edilebilmesi içinyenilikçi ve dinamik bir biçimde yorumlanmasıönerilmiş ve bir devletin ülkesi üzerindenbaşka devletlere saldıran terörist gruplara karşıda meşru müdafaa hakkının bulunduğununkabul edilmesi gerektiği yönünde görüşlergeliştirilmiştir. Bu çerçevede, devlet dışısilâhlı grupların ve düzensiz birliklerin,konuşlandıkları devletin ülkesi üzerindenüçüncü bir devlete karşı gerçekleştirdiklerişiddet eylemlerinin ülke devletine atfedilebilirolmadığı durumlarda saldırıya uğrayandevletin meşru müdafaa hakkının bulunupbulunmadığı meselesi devletleri ve uluslararasıhukukçuları ikiye bölmüş durumdadır.Makale, uluslararası hukuk doktrininin,içtihadın ve devlet uygulamalarının devletlereatfedilemeyen silâhlı eylemlere karşımeşru müdafaa hakkı tanıyıp tanımadığınıincelemekte ve sınır ötesi operasyon olarak daadlandırılan meşru müdafaa hakkının bu özelgörünümünün hukukî zeminini tartışmaktadır.
Article 51 of the UN Charter provides that states against which an armed attack is committed have an inherent right of self-defence but does not mention the identity of the perpartrators of the attack that would give rise to the right of selfdefence. In this context, the doctrine is divided as to whether an attack by non-state actors is the kind of armed attack that allows a state to exercise its right of self-defence by using armed force. Indeed, Article 51 which was narrowly interpreted until the 21th century has started, following the 9/11, to be subject to a more innovative and dynamic interpretation that suggests to recognize the right of self-defence against armed activities committed by non-state actors. This paper analyzes whether the international law doctrine, the jurisprudence and state practice provides a right to self-defence against attacks which are not imputable to a state and discusses the legal basis of cross-border operations which constitute a specific form of selfdefence.
