Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Zambiya’nın Çin Halk Cumhuriyeti ile İlişkileri: Güney’in Kuzeyleşmesi ve Kapitalist Devletlerarası Sistemde Yeşil Dönüşümün Sınırları


Yentür B. A.

Praksis, sa.68, ss.69-93, 2025 (TRDizin)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2025
  • Dergi Adı: Praksis
  • Derginin Tarandığı İndeksler: EBSCO Education Source, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.69-93
  • Galatasaray Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışma, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Zambiya’nın Çin Halk Cumhuriyeti ile ilişkileri üzerinden, kapitalist dünya ekonomisinde yeşil dönüşümün sınırlarını incelemektedir. Yeşil dönüşüm, ekolojik krizle mücadele iddiası taşısa da küresel ekonomi içindeki eşitsiz güç ilişkilerini araçsallaştırmakta ve yeşil madenciliğe dayalı yeni bir sermaye birikim stratejisi olarak şekillenmektedir. Bu açıdan, merkez-çevre hiyerarşisinin baskısını deneyimlemesine rağmen Çin’in yeşil dönüşüm stratejisi üzerinden çevre ülkelerle kurduğu eşitsiz ekolojik ve ekonomik mübadele, küresel sistemdeki asimetrik ilişkilerin karmaşıklığını ortaya koymaktadır. Çin’in Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Zambiya ile olan ilişkileri, “ekolojik medeniyet” ve “Güney-Güney işbirliği” söylemlerine rağmen, geleneksel Kuzey-Güney sömürge pratiklerini yeniden üretmektedir. Sahip oldukları zengin mineral kaynakları nedeniyle uluslararası yeşil rekabetin merkezinde yer alan bu ülkeler, hammadde tedarikçisi çevre ülke konumuna sıkıştırılmakta, Çin ise uluslararası iş bölümünde baskın bir konuma yerleşerek yeşil sanayisini güçlendirmektedir. Zayıf çevre politikaları ve ucuz iş gücü, bu ülkeleri Çin sermayesi için cazip hale getirirken, eşitsiz mübadele bağımlılık ilişkilerini derinleştirmektedir. Bu çalışma, iklim krizinin küresel ve sınıfsal eşitsizliklerle nasıl iç içe geçtiğini tartışarak, yeşil kapitalizmin fosil kapitalizminin yeni bir biçimi olarak nasıl işlediğini ve Güney’in Kuzeyleşme sürecine nasıl katkı sağladığını analiz edecektir.

This study examines the limitations of the green transition within capitalist world economy through the relations of the People’s Republic of China with the Democratic Republic of Congo and Zambia. Despite its claim to combat the ecological crisis, the green transition instrumentalizes unequal power relations within the global economy and takes shape as a new capital accumulation strategy based on green mining. From this perspective, the unequal ecological and economic exchange established by China through its green transition strategy with peripheral countries, despite experiencing the pressures of the core-periphery hierarchy, reveals the complexity of asymmetric relations in the global system. China’s relations with the Democratic Republic of Congo and Zambia, despite the discourses of “ecological civilization” and “South-South cooperation”, reproduce traditional North-South colonial practices. These countries, located at the center of international green competition due to their rich mineral resources, are confined to the position of peripheral countries supplying raw materials, while China establishes a dominant position in the international division of labor, strengthening its green industry. Weak environmental policies and cheap labor make these countries attractive to Chinese capital, while unequal exchange deepens dependency relations. This study will analyze the intricate relationship between the climate crisis and global and class inequalities, exploring how green capitalism functions as a new form of fossil capitalism and contributes to the “Northernization” of the Global South.